Meeste mensen weten dat ik niet in god geloof. Dat wordt vooral in het buitenland altijd erg raar gevonden. Over het algemeen breng ik het niet zelf op, maar als mensen mij het hier vragen dan ben ik er wel open en eerlijk over. Ik wil hier niet over liegen. Ik heb respect voor mensen en voor hun religie, dus vind ik dat mensen hier (en overal) ook respect voor mij en mijn gebrek aan religie moeten hebben. Ik ben niet zoals de titel van dit stuk misschien doet verwachten iemand die mensen wil overtuigen van het feit dat er volgens mij geen god is. Wel vertel ik altijd een verhaal bij die mij als ongelovige iets minder raar maakt.
Voor mij is het belangrijk om goed te leven, en dan bedoel ik niet goed voor jezelf maar juist voor anderen. Daarvoor is het voor mij niet belangrijk of er wel of geen god is. Dat merk ik later wel. In plaats van mijn tijd, energie en geld te gebruiken om naar de kerk te gaan gebruik ik dit om anderen te helpen. In Nederland heb ik altijd vrijwilligers werk gedaan, bij ICA, AFS, de dierenbescherming, in het bejaardentehuis etc. Daarnaast ben ik natuurlijk als vrijwilliger (zelf betaald) naar Ecuador gegaan en volgens JRS ben ik hier ook een vrijwilliger (maar dan wel betaald). Ok ok ik geef eerlijk toe (aan jullie) de zondag gebruik ik hier meestal om uit te slapen maar het gaat om het principe.
Ik geloof in de noodzaak om onbetaald werk te doen voor mensen om je heen. Daarnaast vertel ik dit graag aan mensen hier in het kamp. Het is vreselijk om vluchteling te zijn, dat zal ik nooit ontkennen. Het is vreselijk om in een kamp te wonen ook dat is overduidelijk voor iedereen. Maar tegelijkertijd kunnen mensen wel meer doen voor zichzelf en anderen dan er gebeurd. Waarom moet JRS zich verantwoordelijk voelen voor de oude mensen die zichzelf niet kunnen wassen? Dat zouden de buren die geen baan hebben ook op zich kunnen nemen. Waarom komt er niemand zelf op het idee om de jongeren te gaan entertainen in het weekend? Of om de straat te vegen? Of om bomen te planten en de geiten te verjagen? Waarom zegt niemand er wat van als er kindjes voor de auto rennen? Of er achter op klimmen terwijl we rijden? Of waarom staan de volwassenen gewoon te kijken terwijl kindjes stenen naar me gooiden (oud voorbeeld maar ben er nog steeds heeeeel erg beledigd over). Verantwoordelijkheid voor je eigen leven en ook die van anderen. Er zijn natuurlijk, gelukkig, uitzonderingen op de regel hier. Mensen die erg actief zijn en van alles voor iedereen doen. Er zijn anderen die een te erg trauma hebben die niets kunnen.. maar er zijn er ook die een schop onder hun kont zouden kunnen gebruiken. Daar gebruik ik dit verhaal ook altijd voor. Tegelijkertijd heb ik makkelijk praten ik heb het geld om dingen voor anderen te doen. Ik ben niet elk minuut van de dag bezig om te bedenken hoe ik eten voor de volgende dag kan maken nu er weer geen brandhout is uitgedeeld.
Daarnaast geloof ik trouwens ook heilig in het moto van Right to Play: take care of yourself, take care of one and other. Zonder voor jezelf te zorgen kun je niet voor anderen zorgen. Er is hier veel werk te doen.. heel veel werk. Ik zou met gemak elke dag tot acht uur kunnen werken en dan laat ik nog dingen achter. En eerlijk gezegd, dat doe ik ook heel regelmatig. Maar ik zoek ook m'n ontspanning. Ik blijf niet in Byumba in het weekend omdat ik dan het hele weekend door zou werken. Af en toe ga ik op donderdag naar Kigali om salsa te dansen. En dat heb ik nodig. Op vrijdag ben ik dan fysiek moe maar het geeft me zoveel energie om weer verder te gaan.
Mensen weten ook dat ik op een of andere manier bij Katholieke organisaties terecht kom. Ik heb in Canada op een hyper katholieke school gezeten. Cordaid is een Katholieke organisatie. CMC die me heeft uitgezonden naar Rwanda is Katholiek, en JRS (Jesuit Refugee Service) is ook al weer Katholiek.
Nee ik ben niet missionaris in de zin dat ik mensen hun ziel probeer te winnen voor het katholieke geloof. Ook wordt er niet van mij verwacht dat ik elke week in de kerk zit (gelukkig want dan slaap ik zoals eerder genoemd uit). Voor vergaderingen wordt er gebeden, ik sta dan ook op en houdt netjes m'n mond. Enige is dat ik nooit m'n vriend bij me zou kunnen laten logeren. Want seks voor het huwelijk mag natuurlijk niet, of tenminste niet in het JRS huis.
Vorige week was het St Jozef's dag. En de katholieke gemeente in de kerk het de “paroisse st Josef”. Carme zat in Goma en Don had bedacht dat weekend in Kigali te zijn.. Ik vond echter dat JRS bij die dag aanwezig moest zijn dus om acht uur zat ik in de bus terug naar Byumba en van tien uur 's ochtends tot vijf uur 's avonds was ik in het kamp in de kerk.... pfff. En dat geheel in het Kinyarwanda. Zuster Eugenie (die bij het centre de promotion werkt) was speciaal naar de mis gekomen om te zien hoe ik in de mis zat. Ze zat te glunderen om het feit dat ik er was... helaas ging ik alleen niet op communie, dat was jammer. Ook bij het 10 jarig bestaan van onze middelbare school ben ik naar de mis geweest. Een keer voor een bruiloft en twee keer in de kerk van het kamp in Kibuye omdat er een donor op bezoek was. Ik vind het persoonlijk wel vaak genoeg voor een jaar. Ook al zou ik eigenlijk nog een keer naar de kathedraal in Byumba moeten.
Toch ben ik missionaris.
Omdat ik voor JRS werk, die onder de Jezuiten valt, ben ik voor de Rwandese overheid net als de jezuiten.. dus heb ik een Missionarisse visum in m'n paspoort.
Ik denk dat ik de enige Atheistische Missionaris ben ter wereld.
maandag 23 maart 2009
Computerles
Eindelijk is de computerles dan begonnen... en dat heeft wat voeten in aarde gehad..en behoorlijk wat frustraties! In de zomer had ik de computers al besteld, vanuit de VS. Maar het bedrijf hier is niet zo snel en daarna bleek het bedrijf in de VS ook problemen te hebben. Ik had ze al vanaf het begin af aan gezegd dat ik begin november wilde beginnen.. maar natuurlijk kwamen de computers pas 2 januari in het land aan. En tja, toen zat ik met m'n kont in Nederland.
Toen ik terug kwam waren er problemen in het kamp dus durfde ik het niet aan om de computers te installeren. Hoewel ik al een ijzeren deur had laten maken en daarnaast tralies voor het raam had geinstalleerd... weet je het natuurlijk nooit, het wordt zo gejat. Maar goed na veel gezwoeg en gezeur en gedoe is het dan eindelijk geinstalleerd.
Ik was al met zuster Eugenie de markt op geweest en had stof gekocht om de computers mee te bedekken tegen al het stof dat hier rond zweeft. Daarnaast was de docent ook al uitgezocht. Ik was niet compleet onder de indruk van z'n computer kennis (hij wist de formules in excel niet meer.. ) maar hij was het beste en in ieder geval erg zelf verzekerd.
Helaas liet hij een paar dagen er na weten dat hij een andere baan had gevonden die meer betaalde (of precieser hij belde me op half zeven zondag ochtend om me te vertellen dat hij een baan had gevonden.. fijne timing). Gelijk een nieuwe communique geschreven om weer nieuwe mensen te zoeken. Ook een vergadering met alle jongens en meiden van de eerste training gehad (die nu dus al sinds november aan het wachten zijn op de computer les). Veel blijken ingestroomd te zijn in het reguliere onderwijs. Enorm blij voor hen maar minder blij voor mijzelf.. daar gaan al m'n studentjes. Hopelijk leren zij daar ook iets over computer. Op woensdag een nieuwe docent gevonden (die beter geslaagd was voor de test dan de andere) dus ik helemaal blij. Eindelijk gaan we dan beginnen.. pfff.
Helaas gisteravond gebeld door de nieuwe docent.. sorry ik heb een andere baan gevonden ik kom niet morgen ochtend. ZUCHT!!! Dus nu zit ik hier les te geven (met de 5 meiden die zijn komen opdagen.. waar zijn de anderen?). Alsof ik het nog niet druk genoeg had? Tot ik een nieuwe docent heb gevonden ben ik dus 7 uur per dag computers aan het leren aan de meiden en jongens. Ik heb ze nu even achter een leer typen programma gezet dus heb ik weer even de tijd om te typen. En deze lichtelijk gefrustreerde blog te schrijven.
Alhoewel stiekem vind ik het eigenlijk wel heel erg leuk om ze les te geven. Ik heb ook geregeld dat ik vanaf april een keer in de week engelse les voor gevorderden ga geven aan de docenten van de exacte vakken. Zij zijn namelijk al officieel in het engels aan het les geven. Ik heb bedacht dit jaar meer van dit soort leuke dingen te doen want het past allemaal geweldig binnen m'n functie omschrijving. Minder bureau, meer mensen. En dat terwijl ik eigenlijk al veel vaker in het kamp dan op bureau was!
Toen ik terug kwam waren er problemen in het kamp dus durfde ik het niet aan om de computers te installeren. Hoewel ik al een ijzeren deur had laten maken en daarnaast tralies voor het raam had geinstalleerd... weet je het natuurlijk nooit, het wordt zo gejat. Maar goed na veel gezwoeg en gezeur en gedoe is het dan eindelijk geinstalleerd.
Ik was al met zuster Eugenie de markt op geweest en had stof gekocht om de computers mee te bedekken tegen al het stof dat hier rond zweeft. Daarnaast was de docent ook al uitgezocht. Ik was niet compleet onder de indruk van z'n computer kennis (hij wist de formules in excel niet meer.. ) maar hij was het beste en in ieder geval erg zelf verzekerd.
Helaas liet hij een paar dagen er na weten dat hij een andere baan had gevonden die meer betaalde (of precieser hij belde me op half zeven zondag ochtend om me te vertellen dat hij een baan had gevonden.. fijne timing). Gelijk een nieuwe communique geschreven om weer nieuwe mensen te zoeken. Ook een vergadering met alle jongens en meiden van de eerste training gehad (die nu dus al sinds november aan het wachten zijn op de computer les). Veel blijken ingestroomd te zijn in het reguliere onderwijs. Enorm blij voor hen maar minder blij voor mijzelf.. daar gaan al m'n studentjes. Hopelijk leren zij daar ook iets over computer. Op woensdag een nieuwe docent gevonden (die beter geslaagd was voor de test dan de andere) dus ik helemaal blij. Eindelijk gaan we dan beginnen.. pfff.
Helaas gisteravond gebeld door de nieuwe docent.. sorry ik heb een andere baan gevonden ik kom niet morgen ochtend. ZUCHT!!! Dus nu zit ik hier les te geven (met de 5 meiden die zijn komen opdagen.. waar zijn de anderen?). Alsof ik het nog niet druk genoeg had? Tot ik een nieuwe docent heb gevonden ben ik dus 7 uur per dag computers aan het leren aan de meiden en jongens. Ik heb ze nu even achter een leer typen programma gezet dus heb ik weer even de tijd om te typen. En deze lichtelijk gefrustreerde blog te schrijven.
Alhoewel stiekem vind ik het eigenlijk wel heel erg leuk om ze les te geven. Ik heb ook geregeld dat ik vanaf april een keer in de week engelse les voor gevorderden ga geven aan de docenten van de exacte vakken. Zij zijn namelijk al officieel in het engels aan het les geven. Ik heb bedacht dit jaar meer van dit soort leuke dingen te doen want het past allemaal geweldig binnen m'n functie omschrijving. Minder bureau, meer mensen. En dat terwijl ik eigenlijk al veel vaker in het kamp dan op bureau was!
zaterdag 14 maart 2009
Donderdag de 12e (en vrijdag de 13e)
Af en toe besef je je hoe veel geluk je eigenlijk tot nog toe hebt gehad. Ik heb een aantal nare/beangstigende situaties in m'n leven meegemaakt (zo zit ik opeens in Kaap Verdie ergens afgelegen met twee onbekende mannen die me willen overtuigen geld te vermenigvuldigen met een of ander inkt.. geheel legaal natuurlijk, of zo zit je in Kampala op een boda boda bij iemand die toch niet helemaal nuchter blijkt en al helemaal geen goede chauffeur is) maar eigenlijk valt het alles mee.
Gistermiddag twee nare dingen meegemaakt. Die op zich niet heel groot zijn maar die mij wel weer doen beseffen hoe kwetsbaar ik eigenlijk ben als Muzungu (al ben ik nog zo groot) in een land waar ik de taal niet spreek en de cultuur nog steeds goed ken. Twee dingen die me een beklemmend en kwetsbaar gevoel gaven. Dit wil ik delen.. en om mensen te laten inzien hoe mijn dag er uit ziet geef ik in deze blog twee voorbeelden.. vandaag en gisteren.
's Ochtends kwam ik m'n bed niet uit. Uiteindelijk mijzelf om kwart over zeven het bed uitgetrapt en rustig afscheid genomen van zuster Bernadette een van de vele bezoekers die we op bezoek krijgen. Is het niet JRS dan is het wel een donor. Zuster Bernadette is een Ierse non die op het hoofdkantoor verantwoordelijk is voor human resources. Een geweldige vrouw, luistert goed (wat een verademing) en geeft wijze raad. Zij was hier voor twee dagen en ik heb veel aan haar gehad.. want ik hoor nu eenmaal verantwoordelijk te zijn voor P&O in Rwanda ook al heb ik de helft van de tijd geen idee wat ik doe. Me lichtelijk geirriteerd omdat ik op m'n huisgenoten moest wachten om naar het kamp gaan.. maar ja ik wilde rustig met Bernadette ontbijten dus had zelf besloten niet tegelijk met de auto te gaan die de staf naar het kamp brengt, de auto die meestal op tijd gaat. In het kamp de serie nummers van onze server en computers voor het centre de promotion opgezocht aangezien we dat nodig hebben voor de audit die er aan komt. Vervolgens gaan kijken bij de jongens van het Centre de Promotion om te zien hoe de nieuwe docent het doet... Hij had uit een boek een tekst gekopieerd op het bord. Het was een soort kort toneelstukje. Heel interactief liet hij omstebeurt mensen deze tekst voorlezen... Na 3 mensen te hebben gehoord die het lazen heb ik toch maar even ingegrepen. Goed nu iedereen deze tekst goed heeft gehoord gaan we het nu dan daadwerkelijk uitspelen. Wie wil Siko spelen? En wie wil de docent spelen? En wie Mugabo? En wie Mutesi? Goed de docent heeft een grote tas volgens de tekst, hier neem mijn tekst. En niet alleen tekst opzeggen, acteren moeten jullie! Grote lol. Mensen die elkaar helpen en verbeteren, geweldig! Leren is wel leuk, zolang de docent het leuk maakt. Maar ja de docent heeft zo ook nooit les gehad.. laat staan dat hij ervaring heeft om lager opgeleidden les te geven. Wie begint er nou engelse les met grammatica regels? Leer mensen goedemorgen zeggen en als ze verder zijn vraag hoe hun weekend was. COMMUNICATIE. Maar goed daar dus weer een klein beetje aan bij gedragen.
Vervolgens vlug naar kantoor (ongeveer 15 minuten uit het kamp) om de nummers door te mailen. Ondertussen druk bellend met het bedrijf die de computers geleverd heeft om meer info te krijgen. Daar aangekomen met JRS Kibuye gebeld omdat we een personeel audit moeten invullen en degene in Kibuye niet geheel begreep hoe het moest. Toen zelf de personeelsaudit aan het invullen geslagen.
Tussen de middag naar huis gegaan waar Eugenie heerlijk voor mij had gekookt! Mjam. Don is op het moment aan vasten ivm een katholieke gelegenheid waarvan ik de naam nu wel in het engels ken maar niet in het nederlands.. wat erg! En Carme was met zuster Bernadette opweg naar Goma (Congo). Eugenie zet terwijl ik aan het eten ben de koffie op het fornuis zodat die precies klaar is als ik m'n fruitsalade op heb. Ik word verwend!
Wegens de enorme regen (en het feit dat een van de 2 chauffeurs op weg naar Congo was) was de auto naar het kamp 's middags aan de late kant. Ik ging naar het kamp om een docent computers te zoeken. Nadat twee van de drie mensen van wie ik een examen computervaardigheid wilde afnemen niet kwamen opdagen besloot ik het maar niet door te laten gaan en ben me bezig gaan houden met andere dingen. Dingen gaan meestal niet zo als gepland.
Na een poos met de jongens van sport cultuur en ontspanning te hebben overlegd (heel goed dat jullie de rapportages nu gescheiden hebben van de brieven.. maar als ik zeg ordenen bedoel ik ook dat je het op datum legt) kwam ik een huidige student tegen van het Centre de Promotion. Ik raakte in een diep gesprek met een van de sport verantwoordelijken over het feit dat die jongen vroeger een kindsoldaat was. Hij is niet de enige, maar zolang je er geen gezicht aan plakt is het abstract en trek je het je niet te erg aan. Nu dus wel. Het is een van de jongens die heel trouw elke dag komt.. hopelijk heeft hij veel aan de opleiding. De dag eerder was ik een voormalig student tegen gekomen die “troublage de la tete heeft”. Hij is wees en zorgt voor zijn jongere zusjes. Een morgen was hij opeens nergens meer te vinden. Iedereen aan het zoeken geslagen in Byumba en het kamp.. niet te vinden. Zelfs op de radio een communique geplaatst. Uiteindelijk werd hij de volgende middag in de buurt van Ruhengeri gevonden.. te voet was hij daar heen gegaan. Waarschijnlijk op weg naar Congo. Pfff. Gelukkig ging het nu een stuk beter met hem en is hij door verwezen naar het ziekenhuis.
Een van de gekken in het kamp waar ik al eerder over geschreven heb vond het erg belangrijk met mij te komen praten. Ik stond nu eenmaal op de centrale plaats in het kamp waar mensen elkaar tegen komen. Schat van een jongen. Ik vraag hem altijd of hij een fiets van mij kan kopen omdat ik die nodig heb.. waarop we altijd in een discussie verwikkeld raken. De me I’m sick in the head komt altijd meerdere malen voorbij in een gesprek. Hij beschermt mij en de andere muzungu's. Houdt vervelende mensen bij ons weg. Hoewel hij schijnt vroeger heel agressief te zijn geweest en mensen bij hun nek te hebben gegrepen. En een Amerikaanse in haar zwangere buik te hebben getrapt. Gelukkig is hij de laatste tijd kalm en rustig.
Er is een ander die denkt dat hij commandant is. Kinderen vinden hem fascinerend en beangstigend tegelijkertijd. Gisteren was hij enorm dronken. Samen met een vriend was hij een paal aan het stelen. De bewaker probeerde hun nog tegen te houden maar er was geen houden aan. De commandant sproeide alcohol om hem heen en deelde nep trappen uit. Tja wat begin je daar tegen. Veel mensen stonden er bij en keken er naar. Ik ook.
Toen bedacht hij dat hij kwaad op mij was. Hij begon tegen me te schreeuwen en vragen te stellen. Toen het Kinyarwanda niet werkte probeerde hij het in Swahili.. maar dan ben je bij mij nog verder van huis. Tja. Telkens liep hij weg en kwam hij weer terug. Steeds geagiteerder. Ik krijg nog een paar stompen in m'n arm ook. Ik kreeg er een erg beklemmend gevoel van en voelde mij totaal niet op m'n gemak. Voor je het weet slaat de situatie om... en uitaard was de auto niet in het kamp. Met deze staren maar niets doen cultuur weet je nooit wat je gebeurt. Gelukkig viel het alles mee, hij kreeg aandacht voor iets anders en ik zorgde ervoor dat Aime met mij mee liep naar de kleuterschool. Aime die de hele tijd naast me stond had niet eens door gehad dat hij me had gestompt. Helemaal nu ik het zo opschrijf lijkt het helemaal niet erg. Inmiddels de commandant alweer gezien en hij heeft me heel hartelijk gedag gezegd en is het hele gebeuren alweer vergeten. Op het moment zelf greep het me erg aan vooral omdat ik wist dat ik zo weinig er tegen kan doen. Ik denk altijd wel, ik ben aardig en respectvol tegen iedereen, mij zullen ze wel beschermen.. maar dat is meer illusie dan wat anders. Ook tegen mij waren er dreigementen om mij te stenigen. Is niet gebeurd en gaat ook niet gebeuren maar toch.
Op de kleuterschool met de directrice gesproken over de trainingen die er nodig zijn op de lagere school en hoe we dat gaan organiseren. Daarnaast over haar persoonlijke situatie gesproken die je ook meerdere malen doet slikken. Hoeveel Afrikaanse vrouwen staan er niet alleen voor.. ook al zijn ze getrouwd? Ook gesproken over een van haar docentes die door haar ex-man wordt geslagen. Jemig heftig! MEN PEOPLE! Toen was het alweer half vijf dus tijd om naar huis te gaan.
Alleen ging ik niet naar huis, ik ging naar Kigali. De dag er voor was gebleken dat ik zondag moet werken (het is de dag van de patroon heilige van de katholieke kerk in het kamp.. daar moet JRS vertegenwoordigd worden en Don zou het weekend naar Kigali gaan en Carme zit in Goma.. tja dan ga ik er maar heen) dus vond ik dat ik wel een leuke dansavond kon gebruiken.. en laat nou donderdag de enige avond zijn dat je kunt salsa dansen in Kigali. Het kamp uitkomend zag ik dat de school van Kageyo net leegliep. Ik baalde want ik zou in Kageyo op de bus wachten.. zucht 1000 kindjes die naar je staren is nooit een pretje. Ik verstopte me om het hoekje, maar kinderen hebben hier een neus voor muzungu's dus al snel had ik zo'n 50 kinderen om mij heen. Ik was moe en nog niet helemaal bekomen van de stompen dus had geen zin kindjes te vermaken. Daarnaast heb ik uit ervaring geleerd dat als ik een gekke bek trek of een liedje zing in zo'n situatie ik al gauw 500 kinderen om mij heen heb. Maar ja zelfs als ik niets doe ben ik interessant. Een vrouw die naast mij zat had er genoeg van en begon kinderen met een stok te verjagen. Toch een stukje bescherm de muzungu! Vreselijk zo’n stok maar ik ben er zo langzamerhand aan gewend.
Kageyo ligt aan de hoofdweg.. toen een kindje wegstoof naar de overkant van de weg werd zij getroffen door een fietser. Nog nooit eerder heb ik een ongeluk daadwerkelijk zien gebeuren, hoe ze omhoog vloog en even op de grond stuiterde. De fietser ging zo mogelijk nog harder fietsen en keek niet eens om. Mijn eerste reactie was verontwaardiging. En ik riep spontaan een van m'n kinyarwanda kreten uit. Maar tegelijk voelde ik de woede die onder de omstanders omhoog kwam... Al snel gingen de fiets-taxi's die in het centrum stonden de fietser achteraan. Kindjes en volwassenen renden er achter aan. Een grote chaos en verwarring. Het kindje werd inmiddels door de vrouw (nu zonder stok) van de straat geplukt en het bloeden van het hoofd werd gestelpt. Iedereen ging zo dicht mogelijk bij staan om te kunnen zien wat er gebeurd. Hoezo geef haar een beetje ruimte om te ademenen?
Een derde was de dader achterna gegaan, een derde was het kindje aan het bekijken en een derde volgde de achtervolging van de dader vanaf de hoofdweg. Ik drukte me ondertussen zo dicht mogelijk tegen de muur aan om maar niet op te vallen. Weer een geval van massa gevoel die je voelt in de mensen om je heen. De dader werd ingehaald en na een aantal fikse klappen is hij terug gesleurd naar Kageyo. Onder luid gejuig werden degene die hem gepakt hadden binnen gehaald.
Ik was al lang blij dat hij nog goed kon lopen en er niet te erg in elkaar geslagen uit zag. Je hoort iedereen roddelen en bijpraten maar zelf begrijp je er niets van. Je vraagt je af of het nou terecht was dat de jongen hard door fietste (tegen ons wordt ook altijd gezegd, als je iemand aanrijd.. rijdt dan door naar de politie en kom samen met hen terug.. als je stopt is de menigte boos over het gebeurde en wordt je gelyncht, op de politie wordt niet gewacht) of werd de massa kwaad omdat hij het deed? Zo vervelend dat je niet exact weet wat er gebeurd en dat je weer het gevoel hebt dat het ieder moment om kan slaan in nog iets anders.
Op dat moment kwamen gelukkig de mensen van ARC aangelopen. Zij komen elke dag uit Kigali en gaan dan weer terug.. pff. Ik voelde me een stuk sterker nu ik mensen om me heen had die ik kon verstaan, die ik kende en die ik vertrouwde. Zij zijn ook even op onderzoek uit gegaan voor mij... gelukkig. Het bleek dat het kindje (achter op de fiets) naar het ziekenhuis is gebracht. De dader is naar de gevangenis gebracht. Langzamerhand daalde de massa-woede en kon ik ook weer makkelijker ademhalen.
Ik was blij toen de bus er aankwam. Alhoewel teleurgesteld dat het de jonge chauffeur is die veel te hard rijdt terwijl hij telefoneert.. ik heb me nu plechtig voorgenomen om nooit meer de bus van 5 uur te nemen.. dan maar liever in het donker rijden met de kwart voor zes bus, maar in iedergeval een chauffeur hebben die ik vertrouw. Een van de mannen van ARC zat naast me en had hele verhalen. Hij was vroeger fysiotherapeut bij het Rwandese voetbal team.
Na 1,5 uur in de bus in Kigali aangekomen. Achter op de Moto gesprongen en naar het MTN centre gegaan. Daar met Kersti in een Muzungu cafe koffie gedronken en even bijgekomen. Was misselijk van tocht en de heftige dag. Uiteraard mijn verhaal aan Kersti verteld maar haar verhaal was heftiger. Ze werkt voor een christelijke school die wil dat volgend school jaar alle docenten een document tekenen waarin onder andere staat dat je geen seks voor het huwelijk mag hebben... hoe bedoel 'NONE OF YOUR BUSINESS'. Zucht. Waarom zou je iemand ook beoordelen op zijn les geef kwaliteiten wanneer iemand leraar is.
Toen uit eten gegaan met Kersti en Michelle bij de ethiopier, een van m’n favoriete restauranten in Kigali. Gesprek gehad over de MSF medewerkers in Sudan die zijn gekidnapt.. heftig. Pfff Rwanda is een redelijk veilig land waar de kans dat dit gebeurt uiterst klein is.. misschien wel kleiner dan in NL.. maar hoe zit dat in het volgende land waar ik heen wil gaan? Ik heb geen idee waar ik heen wil gaan maar tot nog toe zijn er niet echt landen waar ik per definitie niet heen wil.. hoewel ik steeds meer horor verhalen over Haiti en over Goma hoor.. dus daar misschien toch maar niet. Tegelijkertijd als zuster Irene in Goma is, wil ik haar daar wel op gaan zoeken.. vakantie in een land in oorlog, hoe slim is dat? Misschien toch maar naar m’n vrienden luisteren en eind van dit jaar gewoon naar NL gaan..
De eigenaar kwam nog aanzetten met sambuca’s voor ons, waar het personeel sinds ze mij kennen nu trouw 2 koffiebonen in doet. Vervolgens op naar salsa aan de andere kant van de stad! Heerlijk gedanst en gekletst. Alhoewel minder dan gebruikelijk gedanst aangezien Michelle geen salsa kan dansen en ik het veel te gezellig vond met haar bij te kletsen (zij woont in de VS). Een volgende keer ga ik weer in m’n eentje zodat ik de hele avond op de dans vloer sta. Ik ken nu gelukkig wat mensen zodat ik altijd weet dat ik niet echt in m’n eentje ben. M’n nieuw jaars voornemen (mede op aan raadde van m’n coach) was dat ik minimaal een keer per maand naar salsa wil gaan… ik ben sinds januari al 4 keer geweest.. dus ik geloof dat ik een iets hoger gemiddelde heb . Word er erg blij van. Rond 12 uur lag ik in m'n bedje en om zes uur ging m'n wekker weer zodat ik om zeven uur in de bus kon zitten.
Bij de Atraco werd ik vanmorgen, zoals gebruikelijk, vol enthousiasme begroet. Iedereen kent m'n kinyarwanda naam daar en iedereen wil van alles tegen me roepen.. in het Kinyarwanda. Het meeste begrijp ik,. Aangezien het altijd het zelfde is (hoe ist het met je? Lang niet gezien! Goede reis. Waar was je? Wanneer kom je weer terug? Etc. etc.) Fijn om elke keer weer zo warm te worden verwelkomt. Ook al is het maar voor de 5 minuten dat ik daar sta.
De bus was nagenoeg leeg, iets dat nooit voorkomt. Voor mij fijn want ik kon gezellig met de chauffeur kletsen. Heb wel vaker bij hem in de bus gezeten en met hem gekletst, hij spreekt zeer goed Frans. Hij helemaal blij dat ik zei voortaan alleen nog maar met hem in de bus te willen zitten omdat ik zijn rijstijl vertrouw. Gelijk even gevraagd welke tijden hij nog meer rijdt.. Kan ik daar rekening mee houden. Hij vertelde dat hij dinsdag echter niet zou rijden omdat hij naar het ziekenhuis moest, hij voelt zich niet goed. Aangezien hier privacy heel anders wordt ingevuld (of niet eigenlijk) was ik zo brutaal om te vragen goh, wat scheelt er aan? Hij draaide er heel kort om heen maar vertelde al heel snel dat hij HIV besmet is.. Net als zijn jongste dochter van 8. Jemig. Naar z’n vrouw had ik niet gevraagd maar die zal het ook wel hebben. Heel gesprek gehad over medicatie en etensvoorschriften. En hoe open hij er over is en hij hoopt daarmee anderen te waarschuwen.
Op kantoor was alleen de office-manager.. had ik daar nou de vroege bus voor genomen? Een evaluatie gesprek gehad met nieuwe office-manager. Toen vergadering gehad met de staf (waar ik heel fijn de vertaal functie weer op mij nam. ). Vanmiddag dan eindelijk toch het examen computerkunde afgenomen... en aangezien ik vooral hier moet zijn voor als iets niet duidelijk is en om te kijken dat ze niet spieken ben ik zelf ook maar achter een computer gedoken. En heb ik nu dit verhaal op geschreven.... weer een heel verhaal geworden maar hoop dat het ook weer wat duidelijk is geworden hoe mijn leven hier er uit ziet. Ik ga nu de jongens zeggen dat ze echt moeten ophouden... dat we wat ze tot nog toe geschreven hebben gaan beoordelen.
En dan nog even naar het bureau. Vanavond niet naar kigali want ik heb donderdag al m'n avond uit gehad. Lekker vroeg naar bed met een boek en heeeeel lang slapen. Heb het huis voor mijzelf dus morgen lekker rustig aan doen, muziek luisteren en m'n kamer beetje opruimen.. wordt tijd. Vraag me af of je met Nido pannenkoeken kunt bakken.. vast wel toch?
Gistermiddag twee nare dingen meegemaakt. Die op zich niet heel groot zijn maar die mij wel weer doen beseffen hoe kwetsbaar ik eigenlijk ben als Muzungu (al ben ik nog zo groot) in een land waar ik de taal niet spreek en de cultuur nog steeds goed ken. Twee dingen die me een beklemmend en kwetsbaar gevoel gaven. Dit wil ik delen.. en om mensen te laten inzien hoe mijn dag er uit ziet geef ik in deze blog twee voorbeelden.. vandaag en gisteren.
's Ochtends kwam ik m'n bed niet uit. Uiteindelijk mijzelf om kwart over zeven het bed uitgetrapt en rustig afscheid genomen van zuster Bernadette een van de vele bezoekers die we op bezoek krijgen. Is het niet JRS dan is het wel een donor. Zuster Bernadette is een Ierse non die op het hoofdkantoor verantwoordelijk is voor human resources. Een geweldige vrouw, luistert goed (wat een verademing) en geeft wijze raad. Zij was hier voor twee dagen en ik heb veel aan haar gehad.. want ik hoor nu eenmaal verantwoordelijk te zijn voor P&O in Rwanda ook al heb ik de helft van de tijd geen idee wat ik doe. Me lichtelijk geirriteerd omdat ik op m'n huisgenoten moest wachten om naar het kamp gaan.. maar ja ik wilde rustig met Bernadette ontbijten dus had zelf besloten niet tegelijk met de auto te gaan die de staf naar het kamp brengt, de auto die meestal op tijd gaat. In het kamp de serie nummers van onze server en computers voor het centre de promotion opgezocht aangezien we dat nodig hebben voor de audit die er aan komt. Vervolgens gaan kijken bij de jongens van het Centre de Promotion om te zien hoe de nieuwe docent het doet... Hij had uit een boek een tekst gekopieerd op het bord. Het was een soort kort toneelstukje. Heel interactief liet hij omstebeurt mensen deze tekst voorlezen... Na 3 mensen te hebben gehoord die het lazen heb ik toch maar even ingegrepen. Goed nu iedereen deze tekst goed heeft gehoord gaan we het nu dan daadwerkelijk uitspelen. Wie wil Siko spelen? En wie wil de docent spelen? En wie Mugabo? En wie Mutesi? Goed de docent heeft een grote tas volgens de tekst, hier neem mijn tekst. En niet alleen tekst opzeggen, acteren moeten jullie! Grote lol. Mensen die elkaar helpen en verbeteren, geweldig! Leren is wel leuk, zolang de docent het leuk maakt. Maar ja de docent heeft zo ook nooit les gehad.. laat staan dat hij ervaring heeft om lager opgeleidden les te geven. Wie begint er nou engelse les met grammatica regels? Leer mensen goedemorgen zeggen en als ze verder zijn vraag hoe hun weekend was. COMMUNICATIE. Maar goed daar dus weer een klein beetje aan bij gedragen.
Vervolgens vlug naar kantoor (ongeveer 15 minuten uit het kamp) om de nummers door te mailen. Ondertussen druk bellend met het bedrijf die de computers geleverd heeft om meer info te krijgen. Daar aangekomen met JRS Kibuye gebeld omdat we een personeel audit moeten invullen en degene in Kibuye niet geheel begreep hoe het moest. Toen zelf de personeelsaudit aan het invullen geslagen.
Tussen de middag naar huis gegaan waar Eugenie heerlijk voor mij had gekookt! Mjam. Don is op het moment aan vasten ivm een katholieke gelegenheid waarvan ik de naam nu wel in het engels ken maar niet in het nederlands.. wat erg! En Carme was met zuster Bernadette opweg naar Goma (Congo). Eugenie zet terwijl ik aan het eten ben de koffie op het fornuis zodat die precies klaar is als ik m'n fruitsalade op heb. Ik word verwend!
Wegens de enorme regen (en het feit dat een van de 2 chauffeurs op weg naar Congo was) was de auto naar het kamp 's middags aan de late kant. Ik ging naar het kamp om een docent computers te zoeken. Nadat twee van de drie mensen van wie ik een examen computervaardigheid wilde afnemen niet kwamen opdagen besloot ik het maar niet door te laten gaan en ben me bezig gaan houden met andere dingen. Dingen gaan meestal niet zo als gepland.
Na een poos met de jongens van sport cultuur en ontspanning te hebben overlegd (heel goed dat jullie de rapportages nu gescheiden hebben van de brieven.. maar als ik zeg ordenen bedoel ik ook dat je het op datum legt) kwam ik een huidige student tegen van het Centre de Promotion. Ik raakte in een diep gesprek met een van de sport verantwoordelijken over het feit dat die jongen vroeger een kindsoldaat was. Hij is niet de enige, maar zolang je er geen gezicht aan plakt is het abstract en trek je het je niet te erg aan. Nu dus wel. Het is een van de jongens die heel trouw elke dag komt.. hopelijk heeft hij veel aan de opleiding. De dag eerder was ik een voormalig student tegen gekomen die “troublage de la tete heeft”. Hij is wees en zorgt voor zijn jongere zusjes. Een morgen was hij opeens nergens meer te vinden. Iedereen aan het zoeken geslagen in Byumba en het kamp.. niet te vinden. Zelfs op de radio een communique geplaatst. Uiteindelijk werd hij de volgende middag in de buurt van Ruhengeri gevonden.. te voet was hij daar heen gegaan. Waarschijnlijk op weg naar Congo. Pfff. Gelukkig ging het nu een stuk beter met hem en is hij door verwezen naar het ziekenhuis.
Een van de gekken in het kamp waar ik al eerder over geschreven heb vond het erg belangrijk met mij te komen praten. Ik stond nu eenmaal op de centrale plaats in het kamp waar mensen elkaar tegen komen. Schat van een jongen. Ik vraag hem altijd of hij een fiets van mij kan kopen omdat ik die nodig heb.. waarop we altijd in een discussie verwikkeld raken. De me I’m sick in the head komt altijd meerdere malen voorbij in een gesprek. Hij beschermt mij en de andere muzungu's. Houdt vervelende mensen bij ons weg. Hoewel hij schijnt vroeger heel agressief te zijn geweest en mensen bij hun nek te hebben gegrepen. En een Amerikaanse in haar zwangere buik te hebben getrapt. Gelukkig is hij de laatste tijd kalm en rustig.
Er is een ander die denkt dat hij commandant is. Kinderen vinden hem fascinerend en beangstigend tegelijkertijd. Gisteren was hij enorm dronken. Samen met een vriend was hij een paal aan het stelen. De bewaker probeerde hun nog tegen te houden maar er was geen houden aan. De commandant sproeide alcohol om hem heen en deelde nep trappen uit. Tja wat begin je daar tegen. Veel mensen stonden er bij en keken er naar. Ik ook.
Toen bedacht hij dat hij kwaad op mij was. Hij begon tegen me te schreeuwen en vragen te stellen. Toen het Kinyarwanda niet werkte probeerde hij het in Swahili.. maar dan ben je bij mij nog verder van huis. Tja. Telkens liep hij weg en kwam hij weer terug. Steeds geagiteerder. Ik krijg nog een paar stompen in m'n arm ook. Ik kreeg er een erg beklemmend gevoel van en voelde mij totaal niet op m'n gemak. Voor je het weet slaat de situatie om... en uitaard was de auto niet in het kamp. Met deze staren maar niets doen cultuur weet je nooit wat je gebeurt. Gelukkig viel het alles mee, hij kreeg aandacht voor iets anders en ik zorgde ervoor dat Aime met mij mee liep naar de kleuterschool. Aime die de hele tijd naast me stond had niet eens door gehad dat hij me had gestompt. Helemaal nu ik het zo opschrijf lijkt het helemaal niet erg. Inmiddels de commandant alweer gezien en hij heeft me heel hartelijk gedag gezegd en is het hele gebeuren alweer vergeten. Op het moment zelf greep het me erg aan vooral omdat ik wist dat ik zo weinig er tegen kan doen. Ik denk altijd wel, ik ben aardig en respectvol tegen iedereen, mij zullen ze wel beschermen.. maar dat is meer illusie dan wat anders. Ook tegen mij waren er dreigementen om mij te stenigen. Is niet gebeurd en gaat ook niet gebeuren maar toch.
Op de kleuterschool met de directrice gesproken over de trainingen die er nodig zijn op de lagere school en hoe we dat gaan organiseren. Daarnaast over haar persoonlijke situatie gesproken die je ook meerdere malen doet slikken. Hoeveel Afrikaanse vrouwen staan er niet alleen voor.. ook al zijn ze getrouwd? Ook gesproken over een van haar docentes die door haar ex-man wordt geslagen. Jemig heftig! MEN PEOPLE! Toen was het alweer half vijf dus tijd om naar huis te gaan.
Alleen ging ik niet naar huis, ik ging naar Kigali. De dag er voor was gebleken dat ik zondag moet werken (het is de dag van de patroon heilige van de katholieke kerk in het kamp.. daar moet JRS vertegenwoordigd worden en Don zou het weekend naar Kigali gaan en Carme zit in Goma.. tja dan ga ik er maar heen) dus vond ik dat ik wel een leuke dansavond kon gebruiken.. en laat nou donderdag de enige avond zijn dat je kunt salsa dansen in Kigali. Het kamp uitkomend zag ik dat de school van Kageyo net leegliep. Ik baalde want ik zou in Kageyo op de bus wachten.. zucht 1000 kindjes die naar je staren is nooit een pretje. Ik verstopte me om het hoekje, maar kinderen hebben hier een neus voor muzungu's dus al snel had ik zo'n 50 kinderen om mij heen. Ik was moe en nog niet helemaal bekomen van de stompen dus had geen zin kindjes te vermaken. Daarnaast heb ik uit ervaring geleerd dat als ik een gekke bek trek of een liedje zing in zo'n situatie ik al gauw 500 kinderen om mij heen heb. Maar ja zelfs als ik niets doe ben ik interessant. Een vrouw die naast mij zat had er genoeg van en begon kinderen met een stok te verjagen. Toch een stukje bescherm de muzungu! Vreselijk zo’n stok maar ik ben er zo langzamerhand aan gewend.
Kageyo ligt aan de hoofdweg.. toen een kindje wegstoof naar de overkant van de weg werd zij getroffen door een fietser. Nog nooit eerder heb ik een ongeluk daadwerkelijk zien gebeuren, hoe ze omhoog vloog en even op de grond stuiterde. De fietser ging zo mogelijk nog harder fietsen en keek niet eens om. Mijn eerste reactie was verontwaardiging. En ik riep spontaan een van m'n kinyarwanda kreten uit. Maar tegelijk voelde ik de woede die onder de omstanders omhoog kwam... Al snel gingen de fiets-taxi's die in het centrum stonden de fietser achteraan. Kindjes en volwassenen renden er achter aan. Een grote chaos en verwarring. Het kindje werd inmiddels door de vrouw (nu zonder stok) van de straat geplukt en het bloeden van het hoofd werd gestelpt. Iedereen ging zo dicht mogelijk bij staan om te kunnen zien wat er gebeurd. Hoezo geef haar een beetje ruimte om te ademenen?
Een derde was de dader achterna gegaan, een derde was het kindje aan het bekijken en een derde volgde de achtervolging van de dader vanaf de hoofdweg. Ik drukte me ondertussen zo dicht mogelijk tegen de muur aan om maar niet op te vallen. Weer een geval van massa gevoel die je voelt in de mensen om je heen. De dader werd ingehaald en na een aantal fikse klappen is hij terug gesleurd naar Kageyo. Onder luid gejuig werden degene die hem gepakt hadden binnen gehaald.
Ik was al lang blij dat hij nog goed kon lopen en er niet te erg in elkaar geslagen uit zag. Je hoort iedereen roddelen en bijpraten maar zelf begrijp je er niets van. Je vraagt je af of het nou terecht was dat de jongen hard door fietste (tegen ons wordt ook altijd gezegd, als je iemand aanrijd.. rijdt dan door naar de politie en kom samen met hen terug.. als je stopt is de menigte boos over het gebeurde en wordt je gelyncht, op de politie wordt niet gewacht) of werd de massa kwaad omdat hij het deed? Zo vervelend dat je niet exact weet wat er gebeurd en dat je weer het gevoel hebt dat het ieder moment om kan slaan in nog iets anders.
Op dat moment kwamen gelukkig de mensen van ARC aangelopen. Zij komen elke dag uit Kigali en gaan dan weer terug.. pff. Ik voelde me een stuk sterker nu ik mensen om me heen had die ik kon verstaan, die ik kende en die ik vertrouwde. Zij zijn ook even op onderzoek uit gegaan voor mij... gelukkig. Het bleek dat het kindje (achter op de fiets) naar het ziekenhuis is gebracht. De dader is naar de gevangenis gebracht. Langzamerhand daalde de massa-woede en kon ik ook weer makkelijker ademhalen.
Ik was blij toen de bus er aankwam. Alhoewel teleurgesteld dat het de jonge chauffeur is die veel te hard rijdt terwijl hij telefoneert.. ik heb me nu plechtig voorgenomen om nooit meer de bus van 5 uur te nemen.. dan maar liever in het donker rijden met de kwart voor zes bus, maar in iedergeval een chauffeur hebben die ik vertrouw. Een van de mannen van ARC zat naast me en had hele verhalen. Hij was vroeger fysiotherapeut bij het Rwandese voetbal team.
Na 1,5 uur in de bus in Kigali aangekomen. Achter op de Moto gesprongen en naar het MTN centre gegaan. Daar met Kersti in een Muzungu cafe koffie gedronken en even bijgekomen. Was misselijk van tocht en de heftige dag. Uiteraard mijn verhaal aan Kersti verteld maar haar verhaal was heftiger. Ze werkt voor een christelijke school die wil dat volgend school jaar alle docenten een document tekenen waarin onder andere staat dat je geen seks voor het huwelijk mag hebben... hoe bedoel 'NONE OF YOUR BUSINESS'. Zucht. Waarom zou je iemand ook beoordelen op zijn les geef kwaliteiten wanneer iemand leraar is.
Toen uit eten gegaan met Kersti en Michelle bij de ethiopier, een van m’n favoriete restauranten in Kigali. Gesprek gehad over de MSF medewerkers in Sudan die zijn gekidnapt.. heftig. Pfff Rwanda is een redelijk veilig land waar de kans dat dit gebeurt uiterst klein is.. misschien wel kleiner dan in NL.. maar hoe zit dat in het volgende land waar ik heen wil gaan? Ik heb geen idee waar ik heen wil gaan maar tot nog toe zijn er niet echt landen waar ik per definitie niet heen wil.. hoewel ik steeds meer horor verhalen over Haiti en over Goma hoor.. dus daar misschien toch maar niet. Tegelijkertijd als zuster Irene in Goma is, wil ik haar daar wel op gaan zoeken.. vakantie in een land in oorlog, hoe slim is dat? Misschien toch maar naar m’n vrienden luisteren en eind van dit jaar gewoon naar NL gaan..
De eigenaar kwam nog aanzetten met sambuca’s voor ons, waar het personeel sinds ze mij kennen nu trouw 2 koffiebonen in doet. Vervolgens op naar salsa aan de andere kant van de stad! Heerlijk gedanst en gekletst. Alhoewel minder dan gebruikelijk gedanst aangezien Michelle geen salsa kan dansen en ik het veel te gezellig vond met haar bij te kletsen (zij woont in de VS). Een volgende keer ga ik weer in m’n eentje zodat ik de hele avond op de dans vloer sta. Ik ken nu gelukkig wat mensen zodat ik altijd weet dat ik niet echt in m’n eentje ben. M’n nieuw jaars voornemen (mede op aan raadde van m’n coach) was dat ik minimaal een keer per maand naar salsa wil gaan… ik ben sinds januari al 4 keer geweest.. dus ik geloof dat ik een iets hoger gemiddelde heb . Word er erg blij van. Rond 12 uur lag ik in m'n bedje en om zes uur ging m'n wekker weer zodat ik om zeven uur in de bus kon zitten.
Bij de Atraco werd ik vanmorgen, zoals gebruikelijk, vol enthousiasme begroet. Iedereen kent m'n kinyarwanda naam daar en iedereen wil van alles tegen me roepen.. in het Kinyarwanda. Het meeste begrijp ik,. Aangezien het altijd het zelfde is (hoe ist het met je? Lang niet gezien! Goede reis. Waar was je? Wanneer kom je weer terug? Etc. etc.) Fijn om elke keer weer zo warm te worden verwelkomt. Ook al is het maar voor de 5 minuten dat ik daar sta.
De bus was nagenoeg leeg, iets dat nooit voorkomt. Voor mij fijn want ik kon gezellig met de chauffeur kletsen. Heb wel vaker bij hem in de bus gezeten en met hem gekletst, hij spreekt zeer goed Frans. Hij helemaal blij dat ik zei voortaan alleen nog maar met hem in de bus te willen zitten omdat ik zijn rijstijl vertrouw. Gelijk even gevraagd welke tijden hij nog meer rijdt.. Kan ik daar rekening mee houden. Hij vertelde dat hij dinsdag echter niet zou rijden omdat hij naar het ziekenhuis moest, hij voelt zich niet goed. Aangezien hier privacy heel anders wordt ingevuld (of niet eigenlijk) was ik zo brutaal om te vragen goh, wat scheelt er aan? Hij draaide er heel kort om heen maar vertelde al heel snel dat hij HIV besmet is.. Net als zijn jongste dochter van 8. Jemig. Naar z’n vrouw had ik niet gevraagd maar die zal het ook wel hebben. Heel gesprek gehad over medicatie en etensvoorschriften. En hoe open hij er over is en hij hoopt daarmee anderen te waarschuwen.
Op kantoor was alleen de office-manager.. had ik daar nou de vroege bus voor genomen? Een evaluatie gesprek gehad met nieuwe office-manager. Toen vergadering gehad met de staf (waar ik heel fijn de vertaal functie weer op mij nam. ). Vanmiddag dan eindelijk toch het examen computerkunde afgenomen... en aangezien ik vooral hier moet zijn voor als iets niet duidelijk is en om te kijken dat ze niet spieken ben ik zelf ook maar achter een computer gedoken. En heb ik nu dit verhaal op geschreven.... weer een heel verhaal geworden maar hoop dat het ook weer wat duidelijk is geworden hoe mijn leven hier er uit ziet. Ik ga nu de jongens zeggen dat ze echt moeten ophouden... dat we wat ze tot nog toe geschreven hebben gaan beoordelen.
En dan nog even naar het bureau. Vanavond niet naar kigali want ik heb donderdag al m'n avond uit gehad. Lekker vroeg naar bed met een boek en heeeeel lang slapen. Heb het huis voor mijzelf dus morgen lekker rustig aan doen, muziek luisteren en m'n kamer beetje opruimen.. wordt tijd. Vraag me af of je met Nido pannenkoeken kunt bakken.. vast wel toch?
maandag 9 maart 2009
Umuketchuru (of zoiets)
Ook als je in het buitenland woont gaat het leven in Nederland door, of stopt het in sommige gevallen. Deze week gehoord dat de broer van m’n ex is overleden. Zo jong nog, onbegrijpelijk.
Daarnaast ook positieve berichten, weer iemand zwanger (zo vertrek je uit NL met een baby in je omgeving, zo kom je een jaar later terug en heb je 8 babies te bewonderen) en iemand die gaat trouwen. Leuk!
Hier ben ik maar een raar persoon… al 30 jaar en nog steeds niet getrouwd en nog steeds geen kinderen. Komt dat ooit nog goed met me?
Ik was vorige week een klas 4e groepers aan het entertainen en zo ook wat engels aan het leren. Op mijn antwoord I’m 30 years old riepen ze verschrikt mamaweee… Umuketchuru (of terwijl.. mijn hemel, oude vrouw!). Heb ik me daar voor uit de naad lopen a-tchik-a-tchak-a-tchik-a-tchakken?? Zucht.
Vorige week had ik een gesprek met de twee jongens die verantwoordelijk zijn voor sport cultuur en ontspanning in het kamp. Die vonden het wel een goed idee dat ik een Rwandese vriend zou zoeken zodat m’n kinyarwanda met sprongen vooruit zou gaan. Op zich zouden ze zelf wel een Muzungu vriendin willen.. maar helaas kwamen die met hun eigen gebruiksaanwijzingen. Als je namelijk met een Muzungu vrouw trouwt, en je krijgt kinderen… nou als je dan uit elkaar gaat en als man ga je terug naar je eigen land.. DAN BLIJVEN DE KINDEREN BIJ DE VROUW? Belachelijk. Daar betaal je toch geen bruidsprijs voor? De ene vond dat de kinderen aan de man toe behoorden. De andere had een iets modernere overtuiging. Als je vier kinderen hebt blijft ieder met twee kinderen.
Volgens hun behoorden kinderen eigenlijk aan de man, want de man die zorgt voor ze. Ehm hoeveel mannen zie jij hier rondlopen met een kind op hun rug?? Nou ja ok, ze zorgen voor ze zodra ze kunnen lopen. Ehm and again, hoeveel mannen zie je met een peuter achter zich aan? Nou ja ze zorgen voor ze door geld in het huishouden te brengen zodat ze kunnen eten. And again, hoeveel mannen zie jij hier in het kamp aan het werk??
Vanmorgen vertelde een van de bewakers me out-of-the-blue dat hij een Rwandese of Congoleze man voor mij ging zoeken.. dan bleef ik tenminste in Rwanda. Op een of andere manier heb ik het gesprek hoe lang ik nog in Rwanda blijf al vaak met hem gehad. Hij verzint elke keer een andere list om mij over te halen om nog minimaal 3 jaar te blijven. Ze hebben me nodig in het kamp, hoe moet hij nou weer aan een andere baas wennen, je kunt hier zo goedkoop land kopen en dan kan ik een huis bouwen. Etc. etc.
Vanmiddag vertelde ik het gesprek dat ik met Gaspard de bewaker had aan onze huishoudster (het leven is zwaar als expat..). Zij vond het maar niets. Ik moest vooral niet aan een Rwandees of een Afrikaan in het algemeen beginnen.. want die namen nooit genoegen met een vrouw. De Muzungus dat waren pas mooie, goede en eerlijke mannen. Nee hoor ik moest een Muzungu aan de haak slaan. Tja zij zou ook wel een muzungu willen maar ze is al 41 dus dat heeft weinig kans van slagen.
Zuster Carme heeft ook haar zegje over m’n liefdesleven. Zij heeft weinig vertrouwen in Multi-culti relaties, heeft er in Barcelona te veel verkeerd zien aflopen. Dus een Rwandese vriend, nee dat heeft ze mij verboden. Ik mag echter wel m’n avontuurtjes hebben… en dat van een non!?!?
Morgen vieren we wereld vrouwen dag in het kamp (het viel namelijk op een zondag.. en dan werken de organisaties niet.. dus dat moest verplaatst worden). Wellicht wordt uit de vele speeches dan duidelijk dat ik zelf ook nog een zegje over m’n liefdesleven heb? I hope so.
Ik moet zelf ook een speech geven voor iedereen die komt.. slik.. Maar laat ik m’n speech maar bij het recht van vrouwen op onderwijs houden… en niet over mijzelf, de umuketchuru beginnen!
PS…. Mocht iemand van plan zijn om een pakketje op te sturen.. mag ik heel brutaal vragen of je er wat kruidenthee in wilt doen? Met name wat Rooibos. M’n ouders hadden bergen rooibos voor mij meegenomen.. maar Don had tegen de huishoudster gezegd dat ze alle thee mocht drinken die ze wilde.. dus daar ging m’n rooibos. T zure is dat Eugenie het niet eens lekker vond maar dat de gewone thee op was en ze niet om geld durfde te vragen om nieuwe te kopen..
Daarnaast ook positieve berichten, weer iemand zwanger (zo vertrek je uit NL met een baby in je omgeving, zo kom je een jaar later terug en heb je 8 babies te bewonderen) en iemand die gaat trouwen. Leuk!
Hier ben ik maar een raar persoon… al 30 jaar en nog steeds niet getrouwd en nog steeds geen kinderen. Komt dat ooit nog goed met me?
Ik was vorige week een klas 4e groepers aan het entertainen en zo ook wat engels aan het leren. Op mijn antwoord I’m 30 years old riepen ze verschrikt mamaweee… Umuketchuru (of terwijl.. mijn hemel, oude vrouw!). Heb ik me daar voor uit de naad lopen a-tchik-a-tchak-a-tchik-a-tchakken?? Zucht.
Vorige week had ik een gesprek met de twee jongens die verantwoordelijk zijn voor sport cultuur en ontspanning in het kamp. Die vonden het wel een goed idee dat ik een Rwandese vriend zou zoeken zodat m’n kinyarwanda met sprongen vooruit zou gaan. Op zich zouden ze zelf wel een Muzungu vriendin willen.. maar helaas kwamen die met hun eigen gebruiksaanwijzingen. Als je namelijk met een Muzungu vrouw trouwt, en je krijgt kinderen… nou als je dan uit elkaar gaat en als man ga je terug naar je eigen land.. DAN BLIJVEN DE KINDEREN BIJ DE VROUW? Belachelijk. Daar betaal je toch geen bruidsprijs voor? De ene vond dat de kinderen aan de man toe behoorden. De andere had een iets modernere overtuiging. Als je vier kinderen hebt blijft ieder met twee kinderen.
Volgens hun behoorden kinderen eigenlijk aan de man, want de man die zorgt voor ze. Ehm hoeveel mannen zie jij hier rondlopen met een kind op hun rug?? Nou ja ok, ze zorgen voor ze zodra ze kunnen lopen. Ehm and again, hoeveel mannen zie je met een peuter achter zich aan? Nou ja ze zorgen voor ze door geld in het huishouden te brengen zodat ze kunnen eten. And again, hoeveel mannen zie jij hier in het kamp aan het werk??
Vanmorgen vertelde een van de bewakers me out-of-the-blue dat hij een Rwandese of Congoleze man voor mij ging zoeken.. dan bleef ik tenminste in Rwanda. Op een of andere manier heb ik het gesprek hoe lang ik nog in Rwanda blijf al vaak met hem gehad. Hij verzint elke keer een andere list om mij over te halen om nog minimaal 3 jaar te blijven. Ze hebben me nodig in het kamp, hoe moet hij nou weer aan een andere baas wennen, je kunt hier zo goedkoop land kopen en dan kan ik een huis bouwen. Etc. etc.
Vanmiddag vertelde ik het gesprek dat ik met Gaspard de bewaker had aan onze huishoudster (het leven is zwaar als expat..). Zij vond het maar niets. Ik moest vooral niet aan een Rwandees of een Afrikaan in het algemeen beginnen.. want die namen nooit genoegen met een vrouw. De Muzungus dat waren pas mooie, goede en eerlijke mannen. Nee hoor ik moest een Muzungu aan de haak slaan. Tja zij zou ook wel een muzungu willen maar ze is al 41 dus dat heeft weinig kans van slagen.
Zuster Carme heeft ook haar zegje over m’n liefdesleven. Zij heeft weinig vertrouwen in Multi-culti relaties, heeft er in Barcelona te veel verkeerd zien aflopen. Dus een Rwandese vriend, nee dat heeft ze mij verboden. Ik mag echter wel m’n avontuurtjes hebben… en dat van een non!?!?
Morgen vieren we wereld vrouwen dag in het kamp (het viel namelijk op een zondag.. en dan werken de organisaties niet.. dus dat moest verplaatst worden). Wellicht wordt uit de vele speeches dan duidelijk dat ik zelf ook nog een zegje over m’n liefdesleven heb? I hope so.
Ik moet zelf ook een speech geven voor iedereen die komt.. slik.. Maar laat ik m’n speech maar bij het recht van vrouwen op onderwijs houden… en niet over mijzelf, de umuketchuru beginnen!
PS…. Mocht iemand van plan zijn om een pakketje op te sturen.. mag ik heel brutaal vragen of je er wat kruidenthee in wilt doen? Met name wat Rooibos. M’n ouders hadden bergen rooibos voor mij meegenomen.. maar Don had tegen de huishoudster gezegd dat ze alle thee mocht drinken die ze wilde.. dus daar ging m’n rooibos. T zure is dat Eugenie het niet eens lekker vond maar dat de gewone thee op was en ze niet om geld durfde te vragen om nieuwe te kopen..
dinsdag 3 maart 2009
Blij!
In m’n vorige blog’s schemerde het al door maar laat ik het even luid en duidelijk zeggen. Het gaat goed met mij! Ik had het niet helemaal zien aankomen maar na de vakantie was ik serieus blij om weer terug te zijn. Eerst dacht ik nog, dat is gewoon schone schijn, in het begin is terug komen altijd leuk… maar nu ik alweer zes weken terug ben (wat vliegt de tijd) kan ik wel zeggen dat het niet alleen schone schijn is. Ik ben blij om hier te zijn!
De periode in Nederland heeft me goed gedaan. Hoewel ik natuurlijk een overvolle agenda had gepland en mezelf een aantal keer goed voorbij ben gelopen, heb ik ook de tijd gehad om alles rustig te overdenken en een plekje te geven. Het is me nogal wat, wat je in zo’n jaar mee maakt. Werken met vluchtelingen is heftig, wonen met je baas is heftig, leven in Rwanda is heftig… en dat alles moest een plekje krijgen. Hier zijn kost veel energie en het was me niet altijd helemaal duidelijk wat het me nou opleverde. Het eerste jaar is me niet makkelijk gevallen.. en ik heb zelfs getwijfeld of ik niet beter terug naar Nederland zou gaan.
Maar tijdens al dat overdenken op vakantie in Nederland merkte ik steeds meer dat ik nog niet klaar was in Rwanda, ik heb hier nog te veel te doen en te veel te leren. Ik heb extreem veel geleerd het afgelopen jaar, ben op veel manieren gegroeid maar er is nog veel te leren en vooral heeel veeeeeel te doen. En dan heb ik het niet over het Kinyarwanda leren (hoewel ik van de week weer met lessen begin) maar over het werken in het kamp, het leidinggeven aan mensen, het omgaan met verschillende (lastige…) mensen, het kiezen waar je voor vecht en daar ook echt voor gaan zonder je overal verantwoordelijk voor te voelen omdat je dan gek wordt, het trainen van mensen zodat ze zelf de energie en motivatie hebben om informatie door te geven, het mensen laten in zien dat ze mogelijkheden hebben en dat ze er voor moeten gaan, etc. etc.
Meer dan in andere banen vind ik uitdaging en plezier in m’n werk. Hoewel het vaak ook lastig is en frustraties kan opleveren ben ik meestal blij aan het begin en einde van de dag. En dat is maar goed ook, want hoewel ik altijd veel foto’s van vrienden op m’n blog zet.. voor m’n sociale leven hier zou ik niet terug hoeven gaan. De een of twee hechte vrienden die ik heb zijn voor het leven, waar ik ook ben.. en waar zij ook zijn. De kans dat zij heel 2009 hier zijn is niet erg waarschijnlijk. Ik ben vriendelijk met veel mensen maar het is erg vergankelijk en oppervlakkig. Ik geniet van stappen in Kigali in het weekend maar heb in één avond Que Pasa in NL meer gedanst en meer lol gehad dan heel 2008 bij elkaar. Naar aanleiding van een gesprek met m’n coach en het merken van hoe ontzettend blij ik toch eigenlijk wordt van dansen op latin muziek ga ik nu wat vaker naar salsa in Kigali.. jammer dat het alleen op donderdag is, en dat ik dan bagger vroeg op moet (zes uur) om de volgende dag een bus terug naar Byumba te pakken om te werken, maar het is het waard
Fijn is ook dat ik me op het moment door meer mensen binnen de organisatie gesteund weet en mij begrepen voel.
Ook fijn dat ik nu zuster Irene niet meer bij JRS Rwanda werk haar nog makkelijker om raad en advies kan vragen zonder dat ik het gevoel heb te klikken. Want zij kent de situatie hier en ik heb vertrouwen in haar inzichten, terwijl ik ook weet dat ook als ik besluit iets anders te doen ze me zal steunen.
Ik dacht nu ik blij ben mag dat ook wel eens gezegd worden! En dat heb ik nu dus even met veel woorden gedaan. Ik zal best nog wel weer m’n nodige dipjes krijgen maar weet zeker dat dit jaar makkelijker en beter zal zijn dan vorig jaar. jeeeh
De periode in Nederland heeft me goed gedaan. Hoewel ik natuurlijk een overvolle agenda had gepland en mezelf een aantal keer goed voorbij ben gelopen, heb ik ook de tijd gehad om alles rustig te overdenken en een plekje te geven. Het is me nogal wat, wat je in zo’n jaar mee maakt. Werken met vluchtelingen is heftig, wonen met je baas is heftig, leven in Rwanda is heftig… en dat alles moest een plekje krijgen. Hier zijn kost veel energie en het was me niet altijd helemaal duidelijk wat het me nou opleverde. Het eerste jaar is me niet makkelijk gevallen.. en ik heb zelfs getwijfeld of ik niet beter terug naar Nederland zou gaan.
Maar tijdens al dat overdenken op vakantie in Nederland merkte ik steeds meer dat ik nog niet klaar was in Rwanda, ik heb hier nog te veel te doen en te veel te leren. Ik heb extreem veel geleerd het afgelopen jaar, ben op veel manieren gegroeid maar er is nog veel te leren en vooral heeel veeeeeel te doen. En dan heb ik het niet over het Kinyarwanda leren (hoewel ik van de week weer met lessen begin) maar over het werken in het kamp, het leidinggeven aan mensen, het omgaan met verschillende (lastige…) mensen, het kiezen waar je voor vecht en daar ook echt voor gaan zonder je overal verantwoordelijk voor te voelen omdat je dan gek wordt, het trainen van mensen zodat ze zelf de energie en motivatie hebben om informatie door te geven, het mensen laten in zien dat ze mogelijkheden hebben en dat ze er voor moeten gaan, etc. etc.
Meer dan in andere banen vind ik uitdaging en plezier in m’n werk. Hoewel het vaak ook lastig is en frustraties kan opleveren ben ik meestal blij aan het begin en einde van de dag. En dat is maar goed ook, want hoewel ik altijd veel foto’s van vrienden op m’n blog zet.. voor m’n sociale leven hier zou ik niet terug hoeven gaan. De een of twee hechte vrienden die ik heb zijn voor het leven, waar ik ook ben.. en waar zij ook zijn. De kans dat zij heel 2009 hier zijn is niet erg waarschijnlijk. Ik ben vriendelijk met veel mensen maar het is erg vergankelijk en oppervlakkig. Ik geniet van stappen in Kigali in het weekend maar heb in één avond Que Pasa in NL meer gedanst en meer lol gehad dan heel 2008 bij elkaar. Naar aanleiding van een gesprek met m’n coach en het merken van hoe ontzettend blij ik toch eigenlijk wordt van dansen op latin muziek ga ik nu wat vaker naar salsa in Kigali.. jammer dat het alleen op donderdag is, en dat ik dan bagger vroeg op moet (zes uur) om de volgende dag een bus terug naar Byumba te pakken om te werken, maar het is het waard
Fijn is ook dat ik me op het moment door meer mensen binnen de organisatie gesteund weet en mij begrepen voel.
Ook fijn dat ik nu zuster Irene niet meer bij JRS Rwanda werk haar nog makkelijker om raad en advies kan vragen zonder dat ik het gevoel heb te klikken. Want zij kent de situatie hier en ik heb vertrouwen in haar inzichten, terwijl ik ook weet dat ook als ik besluit iets anders te doen ze me zal steunen.
Ik dacht nu ik blij ben mag dat ook wel eens gezegd worden! En dat heb ik nu dus even met veel woorden gedaan. Ik zal best nog wel weer m’n nodige dipjes krijgen maar weet zeker dat dit jaar makkelijker en beter zal zijn dan vorig jaar. jeeeh
Abonneren op:
Posts (Atom)
