Irene in Congo

Sinds september 2009 woon en werk ik in Lubumbashi, DRC. Ik werk met de terugkerende vluchtelingen (gevlucht naar Zambia en Tanzania) en probeer er voor te zorgen dat zij kunnen reintegreren in de Congolese samenleving in het algemeen en in het noord-oosten van Katanga in het bijzonder. Hieronder kun je lezen wat ik meemaak.

woensdag 29 oktober 2008

onrusten in Congo

Lieve mensen,

De onrusten in Noord Kivu (Oost-Congo) waren al lange tijd aan het verergeren.. gister avond lijkt er weer een nieuwe piek te zijn gekomen in die onrusten. De geruchten dat Goma (net over de grens) zijn ingenomen zoemden in de rondte. Op het moment dat dit het kamp in zoemde was ik er. De energie die opeens omhoog kwam, ongeloofelijk. Alle kindjes schreeuwden opeens Goma is genomen en renden de heuvel op en af.. Binnen 5 minuten waren er extreem veel mensen op het plein en overal waren opgewonden, positieve kreten te horen.
Ik had zin om in tranen uit te barsten van de vrolijkheid die met dit nieuws los kwam.

Thuis bleek het niet helemaal waar te zijn. Nkunda heeft Goma nog niet veroverd, maar het regeringsleger schijnt uit voorzorg geëvacueerd te zijn. Net als JRS Goma (bijna geheel) en vele ander NGO’s. Bij de grens schijnt het gisteren net als in films te zijn geweest, lange wachtrijen, chaos, en overal witte NGO jeeps.

De sfeer in het kamp schijnt extreem goed te zijn geweest vannacht. Mensen geloven dat als Nkunda Goma heeft genomen zij terug naar huis kunnen. Als Nkunda Goma heeft en de regering of andere rebellen doen er niets aan.. dan zou dat zo zijn. Maar om nou werkelijk te geloven dat alle groeperingen Goma aan Nkunda overlaten? Het lijkt mij dat de oorlog alleen maar langer en wreder gaat worden.

Over mij hoef je je totaal geen zorgen te maken. Rwanda is op veel manieren een veilig land en niemand verwacht dat de onrusten zullen overslaan. Mocht dat wel gebeuren dan ben ik getroost door de snelheid waarmee JRS de mensen uit Goma heeft weggehaald. Ik zit vlakbij de Oegandeze grens en heb 3 auto’s voor de deur staan.. ik ben hier zo weg. Maar goed nogmaals het is niet waarschijnlijk dat dat gebeurt.

Ondertussen ben ik wel geraakt door al dit nieuws. Nu ik zo dicht bij de vluchtelingen hier sta en zoveel meer kan voorstellen wat dit allemaal inhoud. Eergisteren 30.000 mensen op de vlucht, gisteren 45.000 mensen daarboven op onderweg. Deze laatste zijn mensen die al in een Internally Desplaced People kamp zaten en nu weer verjaagd zijn. Tegelijkertijd in de UNHCR hier bezig met een grote verificatie oefening, volgende week in ons kamp. Dit is voor mij even extra goed nieuws, een voorbeeld.

Ik heb eerder geschreven over E. die een student was in het centre de promotion. Hij had een keer 2 maanden vrij gevraagd om geld terug te verdienen voor een telefoon van een vriend die gestolen was toen hij hem gebruikte.. ehm in een opleiding van 6 maanden? Nee. Met de docent gepraat en uiteindelijk zelf ook 20 dollar aan hem geleend die hij me terug zou betalen. Door die aanbetaling mocht hij de rest in kleine beetjes terug betalen. Voorwaarde was wel dat hij trouw naar school zou komen. Wat hij ook deed.. tot dat z’n oom z’n opleiding voor hem in Goma wilde betalen. Hij was hier 2 keer gezakt dus kon niet meer mee doen in het reguliere onderwijs systeem. In Congo wel. Frustrerend, weg student, en weg geld. Wel heel lief hij heeft me gebeld op de dag dat hij aankwam. Ik zat klem tussen boos zijn, wie heef je mijn nummer gegeven? En vertederd dat hij me belde om te zeggen dat het goed ging. Hij slaapt elke nacht in Gisenyi, Rwanda (uit veiligheid) en studeert in Goma. Gisteren kwam hij van de andere kant van het plein naar me toe gehold. Hij was terug omdat er een verificatie is, en hij nog steeds als vluchteling te boek wil staan.

Een uur later brak het gejuig los. Ik was zo blij dat hij in ieder geval niet meer in Goma was. En waarschijnlijk alle anderen die ik ken die er zijn gaan studeren ook niet. Pfff. Wellicht gaat iedereen als Goma is overgenomen en masse terug, heel misschien is dat mogelijk, vluchtelingen moeten ook hoop houden.. maar laat ze daar niet zitten tijdens de gevechten. Niemand had verwacht dat Goma daadwerkelijk weer toneel van de strijd zou worden. Of tenminste, ik had dat niet verwacht.

Maar goed hoewel ik een beetje ondersteboven ben van dit hele gebeuren (vooral omdat ik ’s avonds bedacht blood diamond te kijken.. hoe bedoel je geen handige actie). Gaat hier alles goed. Gisteren een paar bezorgde mailtjes gekregen maar er is dus geen reden om jullie over mijn veiligheid zorgen te maken!

maandag 6 oktober 2008

Werk bezigheden

Ik had net ook al een hele kleine blog entry geschreven over m’n vakantie in NL, maar voor de zekerheid nog een keer. Ik kom 31 december in NL aan en ik zal ongeveer 3 weken in Nederland blijven. Weet nog niet precies hoe ik m’n vakantie ga indelen (hoewel 17 januari derde zaterdag van de maand uiteraard gereserveerd is voor Que Pasa!). Ik zit wel te denken over een weekendje zwartsluis maar daar komt later meer info over. In ieder geval wil ik natuurlijk alle nieuwe babies zien (VEEL!) en eigenlijk gewoon iedereen zien. Maar ondertussen ook nog een beetje uitrusten en hangen, want moet natuurlijk ook wel echt vakantie hebben.

Hier gaat alles goed. Ik lijk eindelijk m’n draai echt een beetje gevonden te hebben.. het heeft lang genoeg geduurd kan ik je zeggen. Op het moment heb ik het extreem druk met baas spelen maar met name met m’n eigen dingen. Zit op het moment in Kigali in BourbonCafé (m’n favoriete hang-out) omdat ik zo naar Kibuye vertrek voor een UNHCR training. M’n verwachtingen van de training zijn niet heel groot maar het is in iedergeval weer een gelegenheid om iedereen te leren kennen en weer een beetje beter te begrijpen hoe de UNHCR eigenlijk werkt.

Ik had belooft wat meer over m’n werk te vertellen. Ik laat deze bizar drukke maand even buitenbeschouwing maar vertel wat meer over wat ik normaal doe.

Ik heb geloof ik al weleens laten weten dat ik verantwoordelijk ben voor drie dingen:
Het Centre de Promotion pour les Jeunes, Teacher training en P&O.

Centre de promotion daar ben ik verre weg het meeste tijd mee bezig. Toen ik aankwam was het geld en het projectvoorstel er, maar verder HELEMAAL NIETS. In het begin was dat extreem zoeken. Onderhandelen over tafelprijzen en controleren of ons personeel wel de goede prijs citeert. Niet weten wie waar verantwoordelijk voor is en hoe dingen in het kamp werken. Maar ondertussen weet ik steeds meer m’n weg daar in te vinden.

Inmiddels zitten we al in de vijfde maand dat het project echt loopt. Ik heb een zuster aangenomen en drie vluchteling docenten. Een paar vraag en antwoorden uit het interviewgesprek:
Waarom heb je op deze baan gereageerd? Ik heb geld nodig en er is geen ander werk.

Jij bent jonger dan sommige van je toekomstige studenten, hoe denk je om te gaan met discipline tijdens de les? Volwassenen lesgeven is natuurlijk anders dan kinderen, want volwassenen kun je niet slaan.

Wat zijn je goede en slechte eigenschappen? …… (grote stilte niet het soort vraag die hier gesteld wordt of waarover nagedacht is van te voren)

Bijna elke dag ben ik in het centre te vinden. Het was de bedoeling dat ik de meiden ook echt les zou geven af en toe, maar dat is er tot nog toe niet van gekomen helaas. Te veel andere regeldingen er om heen. Wel kijk ik naar de manier waarop de docenten lesgeven (en of ze überhaupt wel op komen dagen), hoe de jongeren op de lessen reageren, manieren verzinnen om de jongeren vaker op tijd te laten komen (en niet een uur te laat) of überhaupt te laten komen opdagen. Daarnaast ga ik minimaal een keer per week op bezoek bij de meiden en jongens die regelmatig afwezig zijn om te kijken waarom en ze te motiveren weer terug te komen. Het zijn jongeren die al eerder het reguliere school systeem hebben verlaten dus die veel begeleiding nodig hebben. Soms helpt het gewoon dat ik langskom. De ouders, als de jongeren die hebben er zijn veel wezen in de les, zien dat een blanke belang stelt in hun kind, en de jongeren voelen dat er iemand om hen geeft en ze niet zomaar opgeeft. Soms doe ik meer, een van de jongens was bestolen, zelfs geen matras of deken was er nog in z’n huis. Hij vroeg toestemming om 2 maanden lang te stoppen met de opleiding om te gaan werken en geld te zoeken. Voor een opleiding van 6 maanden is dat natuurlijk veel te lang. Hem in contact gebracht met de vulnerables sector zodat hij wat kleren kreeg en toen weer braaf elke dag (OP TIJD) naar school kwam. Helaas ook minder succes verhalen iemand had de telefoon van een vriend kwijtgeraakt en moest terug betalen. Uitgewerkt dat hij ipv 2 maanden vrij een paar maanden lang op zaterdag zou werken, ik hem 15 euro leende die hij aan die vriend gaf en hij mij na de opleiding zou terug betalen. Deze jongen was in het begin altijd aanwezig maar verdween op een gegeven moment naar Congo om te gaan studeren. Dat de kans klein was dat ik het geld terug zou krijgen wist ik van te voren.. maar ik had wel gehoopt dat hij in ieder geval de opleiding zou afmaken. Vooral frustrerend dat er veel jongeren zijn die denken we zien wel hoe dat zit met die opleiding, over 2 maanden ga ik wat anders doen maar dan pik ik mooi 2 maanden training mee. Op zich fijn voor hen, maar heel frustrerend voor mij. Ten eerste omdat dit betekent dat andere jongeren die wel tijd en zin hadden nu (nog) niet de training kunnen volgen. En dan verder ook frustrerend omdat een van onze resultaten is dat we 80% van de jongeren laten slagen en ik dat absoluut niet ga halen nu.

Iemand nog tips hoe we mensen discipline kunnen bij brengen zonder dat ze geheel met de opleiding stoppen?

Daarnaast ben ik bezig met teachertraining. Tot nog toe heeft dat zich met name geuit in het organiseren van trainingen waar anderen training geven. Zorgen dat er eten is, een programma, zorgen dat docenten op komen dagen, etc. etc. Daarnaast een aantal teacher trainers opgeleid met wie ik dan (intensief) voorbereid wat ze gaan doen. Erg leuk om te doen. Maar aangezien een van m’n leerdoelen van hier zijn is dat ik meer trainingservaring krijg heb ik besloten om in november zelf voor de groep te gaan staan. Ontzettend uitdagend en spannend, hoe pikken ze hier dingen op, hoe gaat dat met m’n Frans etc. Maar ik kijk er met name heel erg naar uit.
Trainingen concentreren zich met name rond de schoolvakanties. Lastig om docenten er van overtuigen dat zij toch echt wel naar de training moeten komen, dat zij geen recht hebben op zo’n lange vakantie.

En tot slot P&O. Ik plaats het niet voor niets op de derde plek, want ben er minder meebezig en heeft ook minder m’n interesse. Maar de laatste tijd wel veel tijd en energie in gestopt. Iedereen heeft nu (eindelijk eens) een Personnel file met alle basis info maar ook aanvragen voor vakantie en dergelijke. De bedoeling is dat de vakanties nu ook beter worden bijgehouden, en dat er evaluaties gaan worden gehouden en mensen als ze iets fout doen ook waarschuwingsbrieven krijgen. Zeer nodig en tot nog toe niet voldoende gebeurd. Ik heb zelf van de week voor het eerst een waarschuwingsbrief gegeven (en helaas de eerste die JRS Byumba heeft uitgedeeld). Nooit fijn dat door jou de bovenlip van een man van zestig hevig begint te trillen en hij op een gegeven moment maar snel wegloop. Slik. Zo leer je altijd weer wat. Dat is normaal niet m’n taak, gelukkig, dat hoort aan de project directeur toe, maar als plaatsvervanger hoor ik het wel weer te doen. Wel ben ik bezig met het nieuwe contract format samen met onze juridische adviseur en allerlei standaard formulieren aan het maken.

Verder ben ik ook bezig met algemene coördinatie taken, zo hebben we wekelijkse vergadering met UNHCR en haar partners. Ben er niet elke week bij maar toch wel erg regelmatig. Ook binnen JRS Byumba hebben we elke week een coördinatie vergadering om op de hoogte te blijven met wat er gebeurt. Vergaderingen vind ik altijd al te lang duren.. maar deze helemaal omdat het altijd naar Engels vertaald moeten worden (en ik ben regelmatig de lul.. m’n Frans wordt er wel beter door!)

Hmm weet niet of het nu wat duidelijker is geworden wat ik nou eigenlijk doe. In ieder geval is het een heel verhaal geworden! Ik ga er weer vandoor, nog even wat werkmailtjes sturen voor ik naar Kibuye vertrek.. Oh en ik ben m’n NL simkaart voor ongeveer 2 weken kwijt geweest (en ik ben nog wel zo’n opgeruimd persoon) dus ik heb waarschijnlijk een paar SMSjes gemist na m’n laatste oproep. SORRY. Fijne is wel dat ik nu kan voorstellen dat iedereen er en masse op gereageerd heeft en ik het gemist heb.. terwijl het waarschijnlijk wel meevalt hoe massaal het was.


Xx
Irene

Vakantie

Op velerverzoek.. m'n terugvlucht staat nu geboekt dat ik op 31 december aan kom (weer de vraag.. weet iemand nog leuk feestje?). Weet nog niet exact wanneer ik weer terug vlieg maar verwacht rond 20 januari.

x

Fotos van Giseyi Girls weekend


Flower girls!

Zie je wel.. Leah en ik zijn niet een persoon, er zijn echt 2 muzungus in het kamp.. Probeer dat maar eens aan de kindjes uit te leggen.

Kersti

Ik en Leah



Leah, Kersti en ik

Kersti, Leah en ik


Leah

Ik, Kersti en Leah

Kersti